Anta ?parolo de la a ?toro Bergiers pri "ILI"

Donante ĉi pa ?ojn al la esperantista proletaro mi volas kelkvorte diri al mia amikaro el kio konsistas miaj rakontoj. Kelkaj inter ili estis verkitaj en la tempo kiam mi verkis “ realisme †. Poste, evoluo decidis min al tute alia vojo. La legantaro facile eltrovos la rakontojn de la dua periodo. Mi sentis ke la hodia ?a literaturo nomata proleta tute ne ta ?gas al la revoluciaj batalantoj La imponaj nomoj de la lasta jarcento tro forte impresas ankora ? la hodia ?an verkistaron. Ili priskribas la mizeron, la malbonan vivon de la laboristaro sed ili ne komprenas sian “ klasdevon †. Ili esperas je revolucio sed iliaj verkoj tute ne komunikas la emon al revolucio. Mi opinias ke niaj verkoj devas esprimi niajn esperojn, nian batalemon. Ili devas utili al la klasaj sentoj de la proletaro. La arto, kreata de revoluciaj artistoj, devas esti je la servo de la Proletaro. Mi diru ke mi ne atendas bonajn kritikojn de Sinjoroj Recenzistoj. Indi tiujn bonajn kritikojn estus vere tro facila laboro : verki belkolorajn rakontojn kun herooj simpatiaj kaj la ?tradiciaj. Certe ne traduki el la naciaj literaturoj sed almena ? verki la ? la naciaj metodoj. Verki ion esperantlingvan ! La artista tasko estas alia. La artisto havas personecon kaj originalecon ; kaj devo lia estas diri ion, kaj ne verki por verki. La tasko de laborista verkisto estas dediĉi sian laboron al siaj mizerfratoj.

***

Kaj vi, karaj laboristaj fratoj kies suferoj, ?ojoj, sopiroj estas anka ? miaj, vi legu mian libreton. Äœi ne estas verkita per belaj vortoj de vi ne kompreneblaj, sed ?i konsistas el niaj ploroj, el niaj ribeloj, el niaj esperoj. Mi ne petas oficialan aprobon sed mi petas de vi, karuloj, kunsenton. Ferminte la libron, vi ne diru kiel kutime vi diras post legado de la nomataj ĉefverkoj proletaj : al kio utilas nia batalado ? Sed vi kantu : Al la Fina Batalo ! Ni kune pa ?u al la Fina Batalo, sed ni ĉiam plenespere kantadu la ? la vojo, por ?in senti pli facile irebla.

La 9an de Marto 1930