Hans-Georg Kaiser
Ĉu vi scias ?
Estis iam malgranda knabo en eta vila ?o kun dudek domoj kaj gastejo. La
knabo havis la nomon Erik. Kiel ĉiuj vila ?aj knaboj li estis aventurulo,
knabo, kiu nepre volis scii, kio tio estas, la mondo. Bunta ?i estis
kaj neimageble bela. Sed ekzistis anka ? aferoj, kiuj ne estis en ordo.
Ekzemple tie estis la patro. Ĉar Erik ankora ? ne lernis vuali per
pse ?dosciencaj klarigoj sociajn maljusta ?ojn per densa nebulo, li simple
nomis lin la malica patro. Tiu estis kiel juna viro, en la lastaj
monatoj de la Dua Mondomilito, la ?dire ano de la fifamaj SS-trupoj de la
Germana Regno. La avino vidis la tatua ?on sur lia brako. Kaj la patrino
de Erik eĉ asertis, ke li servis kiel skribisto en koncentrejo. Sed pri
tio Erik sciis kompreneble nenion.
La patro ĉiutage trinkis multajn bierojn kaj krome brandojn kaj verdajn
mentlikvorojn. Do la patro drinkadis, kaj se li estis ebria, li batis la
patrinon de Erik. Li batis ?in tiel senrespekte kaj tiom forte, ke la
patrino ofte malesperi ?is, tiel ke ?i konsideris la vivon puno kaj ofte
eĉ plorsingulte larmis. Tiam la malgranda Erik ĉiufoje mankaresis ?in
kaj diris : „Nu, ne ploru, panjo, vi ja havas ankora ? min, mi estas ĉe
vi. Ĉio ankora ? fari ?os bona, vi vidos, panjo.“
Kion alian fari ? La patro estis ja kiel peza pluvoporta nubo en la
ĉielo, neforigebla. Se li ekfuriozis, tiukaze ne eblis retiri ?i, ĉar la
lo ?ejo por tio estis tro malgranda. Tiajn fulmotondrojn oni devis elteni,
tiukaze helpas nenio. La knabo povis fu ?i en alian domon, se li ankora ?
?ustatempe foriris, tion li povis fari, sed li ne povis forpeli la
fulmotondron for de la patrino, tio ne eblis. De kie preni kiel knabeto
tiom fortajn pugnojn ?
Venis la tago, kiam la patrino de Erik tiom malesperi ?is, ke ?i prenis
hakilon por mortbati la patron. Sed kiam ?i minacis lin per la hakilo,
li nur ridis. Li ?iris la hakilon el ?ia mano kaj ?etis ?in tra la
fermita lo ?oĉambra fenestro en la korton.
„Per hakilo oni hakas brul ?tipojn, fiulino, sed ne dishakas homon
per ?i“, diris gaje la potenca neatakebla patro. Estis anka ? por li mem
neskribita le ?o, ke neniu kapablas venki lin.
Ne tre malproksime de tiu vila ?o trovi ?is alia vila ?o. Kaj en tiu vivis
la avino de Erik. La avino estis bonkora, ja ?i estis pli ol tio. Åœi
estis sanktulino por Erik. Tiom ofte, kiom eblis, Erik vizitis la avinon
kaj ?uis tie mem karesojn de la avino, kiu dorlotis lin kvaza ? li estus
la propra infano.
Kiam iutage denove giganta ?tormo traskuis la gepatran hejmon, Erik
decidis forlasi ?in por ĉiam. Plej prefere li estus ka ?inta sin ie, kie
neniu povus trovi lin. Sed tio ne eblis. Por la plej proksima urbo li
bezonus sepmejlajn botojn, sed tiujn li ja ne havis. Tial Erik decidis
fu ?i al la amata avino.
Rapide li liris el la domo, kaj eĉ pli rapide for el la vila ?o, kiu tute
ne plaĉis al li. Li estis nervoza kaj timema kaj lia koro batis kiel
martelo en lia brusto. Nur kiam li estis jam pli ol cent metrojn post la
enir ?ildo de la forlasita vila ?o, Erik profunde elspiris. Estis somero
kaj la ĉielo estis perfekte blua. Kelkaj nubo ?afoj tie supre mar ?is en
la sama direkto kiel li. Li rigardis tion kiel bonan anta ?signon. Li
ekjubilis kaj la ?te kantis iujn melodiojn, kiuj venis en lian kapon.
Tiun pri la majskaraboj, pri tio, ke super la nuboj la libero devas esti
senlima. Li imitis birdovoĉojn, kiel li lernis tion de la gajaj
pepantoj mem. Hehe kaj hoho ! Kiel belege estas la vivo ! Haha kaj hoho !
Erik trumpetis sian vivo ?ojon en la mondon.
Dekstre kaj maldekstre de la vojo ondadis orflave la spikokampoj.
Elegante riverencante la tigoj klini ?is anta ? Erik, kvaza ? ili volus
diri : „Ĉe Dio en la alto ! Vi estas ja efektive kura ?a bubo !“
Ja fulmo kaj tondro ! Bela estas la vivo, tute eksterordinare bela. Erik
kantis tiel la ?te kiel li povis. Se li ne kantis, li imagis la koleran
viza ?on de la patro. Sed li eĉ ne iomete timis lin. Neniam denove mi
reiros, li pensis, neniam, malica patro, pri tio certu !
Erik iris fajfante, kuris, ?eti ?is en la tritikon kaj ree iomete
kuregis. Pli kaj pli li rapidis. Tie anta ?e videblis jam la pinto de la
pre ?ejo. Tie anta ?e estis ja la avino, tie anta ?e estis ĉio, kio post li
ne estis. Pli kaj pli grande elformi ?is la tegmento de la pre ?ejo kaj
el ?i la pre ?ejo mem kaj laste la tuta vila ?o. Ĉar estis la plej bela
vila ?o en la vasta pejza ?o, kiun li povis imagi, li ankora ?foje haltis.
Li ?uis la vida ?on per vaste malfermitaj okuloj. Ĉio estis tiom intima
al li. Nur poste li kvaza ? kiel mo ?to eniris en la vila ?on. Li, la re ?o
de tiu vila ?o ! Li, la imperiestro de la mondo ! Ĉu li ne efektive pravis ?
Ĉu ne vere la reganto de la mondo estas tiu, kiu kiel Erik ekmar ?as al
pli bona vivo !?
La avino sciis kiel akcepti malgrandan re ?on, kiu almar ?is sen sceptro,
sed kun multe da apetito ! Åœi tuj kunvokis pluajn gastojn, malgrandajn
kaj grandajn, nudapiedajn kaj sandalportantajn. Anka ? la dombestoj ?ojis
pri lia alveno. Eĉ la koko afable kokerikis sian saluton, kvankam ?i ne
alfajfeblas kiel hundo, kiel ĉiu scias. Mentoteo atendis la gravan
gaston. La man ?otablo estis plena de bona ?oj. Kaj Erik ne lasis nomi sin
festfu ?ulo ! Li man ?is kiel triopo, tiel ke li balda ? havis la senton,
ke li tuj krevos. Kiam la gastoj ĉiuj jam adia ?is kaj foriris kaj li
fine sidis sola kun la avino, ?i diris al li : „Erik, estas jam tre
malfrue, nun vi devos iri hejmen, ĉar alikaze la patro... la patrino...
nu, Erik, estu prudenta !“
Sed Erik eĉ ne pensis pri tio esti prudenta. La vorto efikis al li kiel
ru ?a tuko al bovo en areno : „Kion ? Reiri ? Mi ? Neniam ! Ne al la malica
patro. Li nur venu ! Mi, Erik, restos ĉi tie ! Tio estas mia firma
decido !“ La avino ridetis rezignante kaj atendis, kio okazus.
Vesperi ?is kaj nokti ?is, sekvis tre bela tago, kaj denove vesperi ?is.
Sed tiam alvenis la patro, la fulmotondro, la ?tormo, la uragano. Li
tiom furiozis, ke eĉ la kura ?a avino ne provis kontra ?diri ion. Gardante
?i stari ?is anta ? la knabo. Sed la patro fine kaptis la filon kaj tiris
lin per elementa forto kun si. La knabo hirti ?is kaj kriis. Obstine li
provis rezisti. Sed la patro tiris lin brutale post si.
Post la forlaso de la vila ?o li kaptis lin de malanta ?e sur la ?ultroj
kaj pu ?adis lin anta ?en. La fortika patro estis jam denove ebria, ĉar li
trinkis gluton post gluto el brandoboteleto. Iom li ?anceli ?is kiel
granda arbo kaj kriaĉis : „Filo havu hejme sian lokon, perfidulo, hejme !
Ĉu vi komprenas tion, friponeto, ĉu vi komprenas tion ? Hejme, fiulo !“
Erik tremis je la tuta korpo, ĉar la patro estis ebria kaj tial des pli
dan ?era. Erik plorsingultis, pro malespero kaj honto. La malica patro
trotis malanta ? li. Pli kaj pli malheli ?is. La tritikotigoj ĉe la
vojrando apena ? plu videblis. Eble ili anka ? nur ka ?i ?is, ĉar estis
certe tro dolorige por ili devi vidi kiel malgranda re ?o inter kruelaj
homoj devas suferi.
„Hejmen ! Hejmen ! Kanajlo ! Mi rompos al vi la ostojn, kiam ni estos hejme, certu pri tio !“
Sub la feraj manoj de la patro la knabo devis iri klini ?inte. Pri fu ?o eĉ ne estis penso en tiu momento.
„Hejmen ! Hejmen ! Fu ?into !“
Sub maljuna kverko, kiu staris sola meze de la du vila ?oj la fereca mano
stopis la knabon. Kaj poste batis peza pugno ie el la malhelo sur lian
viza ?on. La knabo havis la senton, kvaza ? granda ?tono rompi ?us sur lia
kapo. Por momento li vidis nenion plu. Li turnis sin lante flanken, por
eviti plian baton. Kaj iom poste ekis fajna tintado en lia kapo, iel
tiel, kvaza ? iu en tre tre fora distanco tintigus gracilajn
sonoriletojn. Per unu fojo perdi ?is la doloro kaj granda kvieto
disvasti ?is en li. Li ekvidis nun klare kristale flavajn steletojn, kiuj
dancis tiel gaje anta ? liaj okuloj, kavaza ? ili volus okulumi al li
mesa ?on : „Malgranda Erik, ne estu mal ?oja. Almena ? ni, la malgrandaj
steletoj estas viaj amikoj. Ni forprenis la doloron de vi. Se denove iu
batos vin, ni helpos al vi plian fojon. Kaj se iu kantos la kanton : „Ĉu
vi scias, kiom da steletoj staras en la granda firmament’ ?, tiam vi ja
nun scias, kiom da ili estas, tiam vi ne devos unue nombri ilin.“
Kiom da steletoj staras,
kara, sur la firmament’ ?
Kiom da nubetoj faras
preterflugon en la vent’ ?
Ilin ĉiujn nombris Dio,
ke ne fine manku iu
en la granda tuta kvant’.
Ili pravas, pensis la malgranda Erik. Mal ?oje li rigardis al la viza ?o
de la patro, kiu rigardis lin mirigite. La mal ?oja rigardo de la knabo
per unu fojo sobrigis lin. Konsternite kaj plena de honto li konscii ?is
subite, ke li batis ?is nun ankora ? neniam serioze la filon.
„Kio estas, filo mia ? Kial vi tiel strange rigardas min ?“
„Patro, mi havas demandon al vi, ĉu vi scias, kiom da steletoj staras tie en la ĉielo, ĉu vi povus nombri ilin por mi ?“
„Kial vi demandas tiel strange ? Filo, kion vi havas ? Kiel mi sciu tion ? Ĉu ĉio estas en ordo je vi ? Estas tro multaj, filo mia.“
Sed la filo respondis : „Ne, patro, estas nur malmultaj, tre malmultaj,
mi ?uste vidis ilin anta ? mi, tiom proksime, kvaza ? ili saltus el miaj
okuloj.“
Ili rigardis sin reciproke dum momento kaj poste ili iris silente hejmen al la patrino, kiu jam plena de timo atendis ilin.
Rimarko : La verso estas el la germana kanto „Dio scias“, teksto : Wilhelm Hey (1816) Kanto, kiu ĉiam tre impresis min pro ties tre humana mesa ?o. Mi ĉiam sentas min persone alparolita, se mi a ?das la kanton.
Kaiser : Araneo kaj Leibnitz
