Gazetartikolo 2010

Tutmonda kapitalista krizo k tutmonda laborista kongreso

Esperanto ja estas vivanta lingvo, efika komunikilo kiu ebligis al homoj el malsamaj mondpartoj k lingvoregionoj kune renkonti ?i en Bra ?ovo dum unu semajno komence de a ?gusto. La celo de la kunesto estis ne nur fratetosa feriado, sed anka ? aktiva interkleri ?o de racie pensantaj progresemuloj kiuj bataladas por mondo sen espluateco k subpremo.

Dum Esperanto jam a ?as 123 jarojn, la kongresanta organizo fondi ?is nur tridekon da jaroj post ekapero de la revolucia lingvo, en 1921, dum epoko plej revolucieca. Plu klasbatala k avangarda kultura asocio, Sennacieca Asocio Tutmonda (SAT), asocio de proletaj esperantistoj, ĉi jare fokusi ?is pri la temo "Ekonomia krizo k ties plurflankaj efikoj". Ĉar se en tempo de la soveta revolucio jam montri ?is, ke socialisma revolucio povas sukcesi nur mondskale k ne en izolita areo (eĉ se sesono de l’ mondo), hodia ? tiu tutmondeco aperas eĉ pli okulfrape pro la multloke akri ?antaj mondproblemoj de la homaro kiaj milito, malsato k pli ?enerale viv ?ancela mizero, ĉiuj ege kunligitaj al politik-ekonomiaj kondiĉoj.

La specifeco de SAT estas ke ?i plenumas sian edukan, kulturan k klerigan taskon per rekta interkontaktigo de homoj spite al ilia nacia a ? alispeca origino, formante senperan retaron de unuopaj individuoj. Bazante sian funkciadon sur reciproka inter ?an ?ado de spertoj k ideoj, la asocio ebligas al siaj membroj per konstanta utiligo de la perlingvo Esperanto akiri "eksternacian sent- pens- k agadkapablon" k partoprenas kompletige al la aktivado de neesperantistaj klasbatalaj organizoj, kiujn ?i la ?eble helpadas per intima kunlaboro sur la kultura nivelo.

Alia kerna kuntena cemento de la asocio estas ?ia supertendenceco. Ĉar mem ne partipolitika, SAT bonvenigas ĉiujn progresemajn ideojn apogantajn la emancipi ?an strebon de la laboristaro tutmonda k lasas la respondecon al siaj membroj mem sendogmige for ?i al si propran opinion k elekti la vojon, kiun ili opinias plej rekta k irebla por forkonduko de la homaro al kiel eble plej kompleta atingo de socia k persona bonfarto.

Do konkrete la asocio plenumis siajn statutajn celojn okaze de la jara kongreso unuflanke jarkunsidante pri la asocia vivo, ties funkciado dum la ?usa jaro k planinda agado por la venonta, aliflanke okazigante sociajn forumojn pri ?enerale soci-politikaj temoj kadre de unu-horaj debatoj kun mallonga enkonduka prelegeto. Temoj tu ?itaj ĉi jare estis interalie : sindikatoj en nuna Rumanio, rekta aktivismo en Koreio, rumana kulturo, etikaj bankoj, rasismo, laborista movado en la 20a jarcento, esperantismo (kiucele), ekonomia krizo. La konkludoj de ĉi tiuj diskutoj respeguli ?as en la kongresa deklaracio.

Menciindas anka ?, ke la kongreso, apud la densaj cerbostreĉaj kunvenoj, flegis aparte riĉan kulturan programon, spektaklan, k aparte, ekskursan. Pri la spektakloj, indas emfazi la klopodojn por du muzikaj koncertetoj far Bra ?ovaj lernejanoj, kiuj kantis anka ? esperantlingve. Belege ludis k kantis anka ? la infankoruseto "Kanzonetta" en impresa kadro de pre ?ejo ?irm-meze de la Pre ?mera fortika ?o. K miriga anka ? estis la perfekta prononcado de neesperantistaj aktoroj, kiuj lud-deklamis la Kalvan Kantistinon de Jonesko (Ionesco) en la traduko de Georgo Lagran ?o (Georges Lagrange). Ekskurse okazis, interalie, vizito al Ra ?novo, Sibio, la urbo de Andreo Ĉeh’ (Cseh), mejlo ?tona esperantisto kiu popularigis la instruadon de Esperanto per rekta metodo, kaj ekskursoj al Bukare ?to kaj Sigi ?oaro, sen forgesi la postkongresan ?ip-ekskurson al la natur-protektejo de l’ Danuba Delto.

Okaze de la kongreso estis eldonitaj tri novaj verkoj de la Eldona Fako Kooperativa :
– Kanto Äœenerala, de Pablo Nerudo (Neruda), konsistante el la na ? poemoj, kiujn la interregiona koruso Interkant’ prezentis divers-okaze k -loke (?is en la Nacia Teatro de Havano dum Universala Kongreso de Esperanto !), la ? muziko de Mikiso Teodorakiso (Theodorakis) ;
– Tuikero, la harkio, k la cetero, de Ro ?ero Kondono (Roger Condon), originale verkita en Esperanto atesto pri sperto de juna francia soldato dum la Al ?eria sendependi ?a milito ;
– Trakta ?o pri ateologio, de Mikaelo Onfrajo (Michel Onfray), eseo pri ateismo de nuna filozofo, kiu jam havis iom da internacia disvasti ?o tra nacilingvaj tradukoj en kelkaj landoj sed nun trafos tutmondan publikon per tiu esperantigo publikigita kun la entuziasma aprobo de la a ?toro, kiu por la okazo verkis specialan anta ?parolon priskribante la lingvan problemon apogante Esperanton kiel babelturan solvon.

La Eldona Fako postkongrese jam eldonis plian verketon :
– Son ?oj de Kristalo, de ?eromo Lerojo (Jérôme Leroy), scienc-fikcia novelo priskribante la viv-aventuron de du junuloj en glacieraa mondo postindustria de 2064 ;
k estas de unu jaro realiganta ambician projekton :
– Dokument-filmo pri Esperanto, de Dominiko Ga ?tiero (Dominique Gautier), kiu priskribas la konkretan realon de la esperanto-mondo nuntempe en 2010, k kiu finpretos en aprilo 2011 (pliaj informoj ĉe : esperantofilmo.com).

Jam prepari ?as la sekva 84a kongreso, kiu gastos en la balkana urbo Sarajevo, inter la 30a de julio k 6a de a ?gusto 2011.