Elekti kolorojn : grizaj Verda kaj ruĝa Blanka kaj nigra
Ĝisdatigita lundon la 9an de septembro 2024 . Ĝis nun estas 2952 tekstoj   Rss  Indekso  Privata spaco  Kontakto
Informoj | Libroj | Dokumentoj | SAT-organo | Frakcioj | SAT-kulturo | Fakoj | Ligoj | Ar ?ivo | Venonta kongreso | Membriĝi
UNUA PAÄœO

En la sama rubriko

puce  ?ivkoviĉ : Infera biblioteko
puce Bre ?t : Interparolado pri Suda Pacifiko
puce Dostojevskij : La ?erco de l’ diablo
puce Hemingway : Pura, bone iluminata ejo
puce Kunert : Centra stacidomo
puce Le Travailleur Espérantiste : La malbenito
puce Machsangi : Numero 16... Numero 20
puce Mark Twain : Taglibro de Eva
puce Morgenstern : La ven ?o de l’ cifero
puce Mühsam : Diveno
puce Ostankowicz : Celstacio
puce Rakontoj de Bre ?t kaj Böll
puce Rasch : Ven ?o de l’ majskarabo
puce Ret Marut kaj B.Traven

 ?ivkoviĉ : Infera biblioteko

rakontotraduko

Gardisto kiu gvidis min ekhaltis en koridoro anta ? unu pordo kaj ekfrapis. Li atendis kelkajn momentojn kaj tiam, kvaza ? li a ?dis aprobon por eniri, kvankam nenio atingis miajn orelojn, malfermis la pordon kaj preterlasis min unue, pu ?is min al dorso, senvorte, kaj mem ekmar ?is enen. Li tuj kaptis mian ?ultron por haltigi min tiumomente kaj poste fermis la pordon. Lia pu ?premo estis nenecese forta, ĉar mi anka ? sen tio jam estis haltinta ne sciante kion alian fari. Ni restis apud la pordo evidente atendante novan ordonon.

Kiel ĉio alia kion mi ?is nun vidis en ĉi tiu loko, la ejo en kiu ni trovi ?is estis anka ? tre alta. Ĉi tie tio aspektis ankora ? pli evidenta ĉar la distanco ?is plafono estis konsiderinde pli granda ol la longeco kaj lar ?eco de la ĉambro. Momente mi havis impreson ke estus pli nature se la planko kaj unu el la flankaj muroj inter ?an ?us la lokojn. Sed, kompreneble, ne plu estis necese kalkuli pri naturaj aferoj. Ilia tempo nun senrevene forpasis. Kiu scias kiaj stranga ?oj min ankora ? atendas. Mi devis esti preta eĉ por multe pli malbonaj okaza ?oj.

La ejo estis malbone lumigita kaj tute malriĉe meblita. De la plafono pendis je longa metalfadeno malforta elektra lumilo kun ronda metala ?irmilo supre. La pliparto da ?ia lumo faladis sur la lignan se ?on sen apogilo kiu solece ripozis meze de la ĉambro. Apud la muro, kontra ? la pordo, staris preska ? malplena labortablo. Homo kiu sidis ĉe la tablo, turnita dorse al la muro, estis enprofundi ?inta en la monitoron anta ? si, kiu lin vidka ?is sub la ?ultroj. En la malklara lumo de la ekrano, kiu ne faris ombrojn, lia longforma viza ?o aspektis fantome pala. Li havis mallongan, densan barbon, kiu dank’ al tiu lumo aspektis grizete, kvankam ?i eble ne estis tia, kaj duonrondajn okulvitrojn por legado. Ne estis eble precizigi lian a ?on. Li povis esti kun la komencaj kvardekaj, sed anka ? ĉirka ? la finaj kvindekaj.

Åœajnis ke li ne estas konscia pri nia eniro. Gardisto kaj mi pacience staris ĉe la pordo, senmovaj kiel du statuoj. Finfine, ne deturnante la okulojn de la monitoro, la homo mallonge levis maldekstran manon kaj faris nedifinitan movon per ?i. Tiu movo, intertempe, havis por la gardisto tute klaran signifon. Li denove abrupte kaptis min je ?ultro kaj ekkondukis min al la se ?o sub elektra lumilo. Li lasis min nur kiam mi eksidis sur ?in, restante staranta tuj malanta ? mi.

Atendante kio sekvos, mi komencis malrapide vagi per rigardo la ? limigita vido anta ? mi. Sento de mallar ?eco kiun ka ?zis alteco de la ejo estis fortigita per uniforma koloreco kiu regis ĉirka ?e. Ia malsana griz-oliva kolornuanco kovris ĉion : murojn, plafonon, plankon, se ?on, tablon. Eĉ la monitoro havis tiun koloron. Farbo sur muroj kelkloke estis fendi ?inta kaj forfalinta, malkovrante sube sekan morteron kun koloro de tempesta ĉielo. Kvaza ? ni trovi ?is ene de la iam verda kaj jam delonge pali ?inta kaj eluzita ?u-skatolo lokita sur la plej malgranda flanko. Eble ĉio aspektus malpli morna se ekzistus iu fenestro, almena ? kun kradoj. Sed, ekzistis neniu aperturo. Labori sur tia loko povis signifi nur punon. Mi observis homon malanta ? la monitoro kun mikso de timo kaj kompato. Eĉ se oni neglektus ĉion alian, de iu devigata longe restadi ĉi tie, ĉiukaze nenio bona povus esti esperebla... Densan silenton de la ĉambro ?enis subita tamburado de fingroj sur klavaro kiun mi ne povis vidi. Rapida tajpado ne da ?ris longe. Fininte ?in, la homo levis la kapon, deprenis okulvitrojn kaj metis ilin sur la tablon apud si. Poste li fermis la okulojn kaj ekpremis la nazradikon per dikfingro kaj montrofingro. Li restis tiel kelkajn momentojn kaj poste malfermis la okulojn kaj kapsvingis al la gardisto. Mi a ?dis ke li malproksimi ?as per firmaj pa ?oj. Metala pordo knare malfermi ?is kaj fermi ?is malanta ? li.

Ni observadis certan tempon unu la alian senvorte. Mi sentis min malagrable sub lia silenta observado. Äœi ne estis tiom severa a ? minaca, kiom malbonhumora. Ne estis malfacile ekkompreni ke al li tute ne plaĉas sekva interparolado kun mi. Li aspektis kiel iu kiu tro longe okupi ?as pri la sama laboro por eĉ povi trovi en ?i allogecon. Mi jam vidadis tiun mienon en viza ?oj de iuj maljunaj enketaj ju ?istoj. Finfine, la homo eksuspiris, pasis per fingroj la ? la alta frunto kaj ĉesigis silentadon. "Vi komprenas kie vi trovi ?as, ĉu ne ?" Li havis profundan, lantparolan voĉon.

"En infero", mi replikis post la mallonga hezitado. "Tiel estas. Kvankam ni ne plu uzas tiun nomon. Vi konscias kial vi alvenis al ĉi tiu loko ?

Mi ne tuj respondis. Al mi estis klare ke estas sensence ion ajn ka ?i a ? nei, sed mi ?uste ne devis kulpigi min mem. "Mi povas supozi…"

"Vi povas supozi ?" Tono de lia voĉo plialti ?is. "Eĉ ĉi tie estas malofte videbla ĉi tia dosiero." Li ekfrapis per artiko de mezfingro sur la ekranvitron.

"Eble mi povus doni iajn informojn…"

"Ne !" li interrompis min akre. "Indulgu min de tio, mi petas vin ! Kiel ja estas nekomprenemaj ĉiuj kiuj tien eksidas. Ĉu ne sufiĉas ke mi devas konati ?i kun abomena ?oj kiujn vi faris, sed vi eĉ volus ke mi a ?skultu viajn hipokritajn kaj mukajn klarigojn. Ili min ofte na ?zas pli ol viaj malbonfaroj. Cetere, ne estas ĉi tie io ajn por klarigi. Ĉio estas komplete klara. Mi konas ĉion pri vi. Ĉiun bagatela ?on. Ĉu vi, cetere, estus ĉi tie se ne estus tiel ?"

"Okazas eraroj !" – rimarkigis mi duonvoĉe.

"Ne ekzistas eraroj !", neelpeteble respondis la homo. "Eĉ se ili ekzistus, malfrue estas por ilia korektado. De ĉi tie ne ekzistas elirejo. Kiu foje alvenas, da ?re restas." Kompreneble, mi sciis tion. Ĉiuj konas tion. Tamen, mi devis provi ankora ? ion.

"Ĉu oni eble konsideras penton ?" demandis mi maksimume penteme.

Ĉi-foje ne estis necese ke li ion ajn diru. Lia rigardo elokvente konatigis al mi kion li pensas pri mia pentado. &quot ;Vi ne perdu la tempon. Mi ne havas tempon por tiuj stulta ?oj. Mi ne povas levi la kapon pro la laboro. La mondo neniam estis ĉi tia. Ĉu vi entute povas imagi kia ?ar ?o ku ?as sur mia dorso ?

Mi povis tion imagi, sed ĉar la demando estis nur retorika, mi mallevis ?ultrojn. Mi ekhavis impreson ke la homo pormomente ekdeziris lamenti pri siaj malfacila ?oj, sed tamen li ?an ?is la opinion.

Nu, bone, ni nun lasu tion. Ne gravas. Aliru ni la aferon. Ni devas konstati kio por vi estus la plej konvena."

"Kiel puno ?" demandis mi singarde.

"Ni tion nomas terapio."

"Ardado en fajro estas terapio ?"

Kiu parolas pri ardado en fajro ?"

"Eble kuirado en bolanta oleo a ? diskvaronigo…"

"Ne estu vulgara ! Ni ne trovi ?as en Mezepoko.

"Pardonu, mi ne sciis..."

"Simple estas nekredeble kiom tiuj kiuj alvenas ĉi tien estas ?ar ?itaj per anta ?ju ?oj. Vi pensas ke ni vivas ekster la tempo ? Ke ĉi tie nenio ?an ?i ?as ? Ĉu ja ĉi tio povus okazi kun tiuj barbaraj kruela ?oj ?" Li flanke frapetis la monitoron.

"Kompreneble, ne", prete mi konfirmis.

"Ĉiu epoko havas konvenan inferon. Nun tio estas biblioteko."

Mi konfuze fermetadis la okulojn : "La biblioteko ?" "Jes. La loko kie oni legas librojn. Ĉu vi a ?dis pri bibliotekoj ? Kial ĉiuj estas tiel konsternitaj eksciante pri tio ?"

"Aspektas iom … neatendita."

"Nur se oni senpripense observas. Sed se vi enprofundi ?as en la aferon, vi vidos ke tio tute ne estas neordinara." "Neniam mi ekpensus."

"Verdire, sincere dirante, unuamomente anka ? ni estis surprizitaj. Sed tio, kion al ni la komputilo komunikis, estis senduba. Tre utila aparato."

Li faris pa ?zon. Pasis kelkaj momentoj anta ? ol mi komprenis kion oni de mi atendas. "Tre utila, ĉiukaze", mi rapide ripetis.

"Precipe por statistikaj esploroj. Kiam ni enskribadis informojn pri ĉiuj kiuj ĉi tie trovi ?as, montri ?is ke la eco kiu interligas la plej grandan nombron de niaj internuloj, eĉ 84,12 procentojn, estas foresto de legemo. Ĉe 26,38 procentoj oni eĉ povus tion kompreni. Ili estas tute analfabetaj. Sed kion diri pri aliaj 47,71 procentoj kiuj, kvankam skribosciaj, dumvive ne prenis eĉ unu libron en la manojn, kvaza ? ?i estus miasma ? El restantaj dek procentoj iuj eble sporade tralegis ion, sed pli bone estus se ili tion ne estus farintaj, ĉar tio kion ili legis estis tute senvalora."

Mi kapneis. "Kiu dirus tion ?"

Li observis min subokule. "Kial tio al vi aspektas stranga ? Ekiru nur de vi mem. Kiom multe vi legis ? Mi pripensis mallonge, penante rememori. ”Ja, kion diri, ne tiel multe, verdire."

”Ne tiel multe ? Mi diros al vi precize kiom multe." Denove a ?di ?is tono de rapida serĉelektado sur klavoj de klavaro. ”En lastaj dudekok jaroj de via vivo vi komencis legadi du librojn. En la unua vi alvenis ?is duono de la kvara pa ?o, kaj en la dua vi sukcesis forlegi nur enkondukan alineon."

"Äœi ne estis amuza por mi", mi replikis malla ?te, konfesante.

"Ĉu ? Kaj aliaj aferoj estis interesaj por vi ?" "Mi tute ne anta ?sentis ke nelegado estas mortkulpo." "Äœi ?uste ne estas. Kvankam la mondo estus pli bona se ?i estus. Ankora ? neniu pro nelegado venis al infero. Pro tio, la afero preteriris nin ?is enkonduko de komputilo. Sed kiam ni, dank’ al ?i, ekvidis ĉi tiun ligon, montri ?is la ebleco ke ni eluzu tion. Eĉ pluroble. Oni povus, fakte, diri ke el tio rezultis vera reformo de la infero." "Pri tio oni nenion scias."

"Kompreneble, oni ne scias. Kiel eĉ eblus scii ? El tio rezultas anka ? ĉiuj tiuj anta ?ju ?oj. Kvankam ĉi tio neniam estis loko kia la homoj imagas. Eterna turmentejo kiun gvidas senkompataj sadistoj. Ĉu vi povas senti odoron de sulfuro, pri kiu ĉiuj tiom rakontas ?"

Mi ekflaris ĉirkauan aeron. Äœi estis seka kaj malfre ?a, iom ?ima. "Ne", mi devis konfesi.

"Ni simple estis malliberejo. Kun iuj speciala ?oj, fakte, sed la re ?imo ĉe ni fundamente ne estis diferenca de la re ?imo en viaj malliberejoj. Kiel vi traktis malliberulojn tie, tiel anka ? ni traktis ĉi tie. Kial ni diferencu, cetere ? Se ĉi tie okazis kruela ?oj kaj torturadoj, tio signifas ke ni sekvis vian ekzemplon. Kiel, dume, cirkonstancoj ĉe vi kun la tempo pliboni ?is, tiel anka ? la restado ĉi tie fari ?is pli kaj pli tolerebla. Tiom, fakte, ke finfine ekminacis dan ?ero ke oni perfidu bazan koncepton de infero."

"Kiel vi pensas ?"

"Malliberejoj ekde nelonge ĉe vi fari ?is ripozejoj. Oni povus eĉ diri mezkategoriaj hoteloj. Vi tion, finfine, plej bone scias. Vi pasigis konsiderinde longan tempon tie kaj al vi tute ne estis malkomforte, ĉu ne ?

Mi pripensis mallonge. "Ne, kvankam nutra ?o ne estis ĉie ?uste la plej bona. Precipe deserto."

La homo malanta ? la monitoro mallonge eksuspiris. "Jen, vidu. Kaj nun, iuj privelegioj ĉi tie tamen ne povis esti permesitaj. Forestado por semajnfino, ekzemple. A ? uzado de po ?telefono. Kiel tio ta ?gus ?"

"Sed tio konsiderinde faciligus eltenadon de puno…" "Eble. Oni ne rajtas, dume, perdi el vido ke ĉi tio tamen estas infero. Kaj tiel, ni ektrovi ?is en fendo. Ekminacis dan ?ero ke ni fari ?u tio pro kio oni nin ĉiam kulpigadis : ke ni estas pura personi ?o de nehumaneco kaj minacado de homaj rajtoj. Feliĉe, tiam ni malkovris nelegadon." "Pardonu, sed mi ne komprenas kiun kunligon tio havas ?" "La afero estis simpla. Ni enkondukis legadon kiel ?eneralan devon. Tiel ni kunligis belan kaj utilan. Anta ? ĉio, ni ebligis al niaj internuloj ke ili forigu ĉefan mankon kiu ilin venigis ĉi tien. Se ili pli multe estus legintaj, ili havus malpli multe da motivoj kaj tempo por malbonagoj. Por ili la legado estas vera saniga favoro. Tial ni opinias ke tio estas terapio kaj ne puno, kvankam oni eble tion aplikadas kun ioma malfruo. Sed, fakte, por tio neniam estas malfrue. Kaj kiel nomi ?as la loko kie ĉiuj ?uas la legadon ?"

"Biblioteko ?"

La homo etendis la brakojn. ”Klare. Sed iu biblioteko povas esti kulpigita kiel la lasta pro rompo de homaj rajtoj, ĉu ne ? Tiel ni per tiu ago samtempe deprenis de ni tre malagrablan riproĉinda ?on. Eĉ ni i ?is pli humanaj ol viaj malliberejoj. Anka ? en ili ekzistas bibliotekoj, kompreneble, sed kion tio valoras se preska ? neniu ?in uzas ? Kvaza ? ili entute ne ekzistus. Jen, prenu vian propran ekzemplon. Ĉu vi almena ? unufoje eniris en bibliotekon en iu el multaj malliberejoj en kiuj vi restadis ?

"Mi eĉ ne sciis ke ili ekzistas", mi respondis sincere. "Kion mi diris al vi ? Sed, ne zorgu, balda ? ni donos al vi okazon kompensi la preterlasitan. Kaj multe pli ol tio, fakte. Anta ? vi estas, la ?vorte, tuta senfino de legado." Kelkajn momentojn mi staris fiksrigardante la homon, senvorte. "Tio estas, do, mia puno ? Ke mi legadu ?" "Terapio."

"Terapio, jes. Ekzistos nenio alia ?" Mi provis sufoki tonon de malplistreĉo en la voĉo, sed mi ne sukcesis. Kompreneble, ne. Vi bele sidos en via karcero kaj legados. Tio estas ĉio. Vi ne havos eĉ ian ajn alian devon. Mi devas, dume, vin atentigi ke la eterneco estas tre longa tempo. La legado povus foje fari ?i enua por vi. Tio okazas al multaj niaj internuloj kaj tiam ili fari ?as tre inventemaj. Kiajn artifikojn ili elpensadas nur por igi impreson ke ili legadas, kvankam ili tion ne faras. Sed ni havas manierojn por diveni ĉiujn tiujn ruzajn artifikojn. En tiuj kazoj ni devas, beda ?rinde, aplikadi rimedojn de perforto por konesentigi ilin por reveni al legado. Ĉe la plej persistaj kaj obstinaj tiuj estas kelkfoje tre dolorigaj, mi timas."

"Kaj homaj rajtoj ? Humaneco ?"

’’Tion ni ne tu ?as. Ĉi tio estas ekskluzive por ilia bonstato. Ni ne povas permesi ke pro ilia spirita mallaboremo ili malutilu al si, ĉu ne ? "Ver ?ajne", mi replikis, ne tute konvinkite. "Tio estas baza kion vi devas scii. Vi jam alkutimi ?os kun ĉi tieaj kondiĉoj. Komence al vi probable estos pli malfacile, ?is kiam vi alkutimi ?os, sed finfine vi ekkomprenos ke la legado donas nekompareblajn plezurojn. Ĉiuj tion ekkomprenas, dum eterneco, iu pli frue kaj iu malpli frue. Mi esperas ke vi intertempe kondutos maturece kaj sobre kaj vi ne devigos nin al perfortaj mezuroj. Tiel al ĉiuj estos pli agrable kaj pli facile.

Ĉar mia senkontra ?dira konsento evidente subkompreni ?is, mi kapklinis. La lipanguloj de la homo unuafoje iomete fleksi ?is supren, farante ian duonombron de rideto. "En ordo. Ni vidu fine kiu terapio por vi estus la plej konvena. Kiun specon de tekstoj vi plej volonte legus ?" La demando estis malfacila, tiel ke mi ne tuj respondis. "Detektivaj romanoj, eble", mi diris fine, per duondemanda voĉo.

"Ne, tio tute ne !" vigle replikis la homo, denove kuntirante la brovojn. "Ja, tio estus kvaza ? ni al malsanulo donus venenon anstata ? medikamento. Ne, vi bezonas ion tute kontra ?an. Ion mildan, ĉastan, nobligan. Pastoralajn verkojn, mi dirus. Jes, tio estas vera elekto por via animo. Idilio. Ni multfoje ?in preskribas. Äœi havas vere miraklofaran efikon." Åœajnas ke li en mia viza ?o tralegis ion kio al li eble ?ajnis kiel esprimo de na ?zo. Kiam li denove ekparolis, lia voĉo rericevis komencan akrecon.

"Se al vi ĉi tio eble aspektas kiel maljusteco, kiel konsolo ekservu al vi la ekscio ke mi donus ĉion se mi povus trovi ?i je via loko. Ke mi ?uu idilion. Almena ? iomete. Sed mi ne povas, beda ?rinde. Tio ne estas destinita al mi. Anstata ? tio, mi devas legadi ekskluzive fia ?ojn kaj malnobla ?ojn kiuj simple torentadas de ĉi tie. Kvaza ? akvo el trarompita kluzo.” Li ekfrapetis denove la monitoron, ĉi-foje de supre. "La eterno por mi tute ne da ?ras malpli longe ol por vi. Tio estas maljusta. Kiam ajn vi falos en krizon, vi nur pripensu kiom mi envias vin kaj vi sentos vin malpli pene."

Li eksilentis. Malharmonia alteco kaj malgajiga koloreco de ĉambro kvaza ? subite falis sur lin, ?an ?inte lian viza ?on en maskon de na ?zo kaj senespero. Li pluobservis min ankora ? mallonge, per pli kaj pli malplena rigardo. Anta ? ol etendi la manon por preni okulvitrojn kaj remeti ilin, li levdirektis la kapon al la pordo malanta ? mi. Li nenion diris, sed ?i tamen tuj ekknaris. Forta mano de la gardisto balda ? denove trovi ?is sur mia ?ultro. Mi levi ?is de sur la se ?o sub la elektra lumilo kaj ekiris eksteren. Elirante, mi kaptis okazon por ankora ? foje ekrigardi la homon malanta ? la tablo. Li preska ? komplete fori ?is malanta ? la monitoro, koncentri ?ante al nova dosiero. Postmomente la pordo ka ?is lin kaj mi ekiris kun la gardisto tra koridoron, al mia karcero, kie anka ? min atendis longa legado.

Tradukis :
Dimitrije Janiĉiĉ


 

Sennacieca Asocio Tutmonda (SAT)

67 av. Gambetta
FR - 75020 Paris

Retadreso : kontakto_ĉe_satesperanto.org
Pri financa ?oj : financoj_ĉe_satesperanto.org
Retejo : http://satesperanto.org/
Tel : (+33) 09 53 50 99 58

Po ?tkonto n-ro 1234-22 K, La Banque Postale, Paris
IBAN : FR41 2004 1000 0101 2342 2K02 064
BIC : PSSTFRPPPAR
Konto de SAT ĉe UEA : satx-s
Konto de SAT ĉe PayPal : financoj_ĉe_satesperanto.org

Por renkonti ?i kun SAT-anoj en Parizo, informi ?u ĉe la sidejo de SAT-Amikaro

Se vi havas demandojn pri SAT, skribu al la SAT-oficejo en Parizo
a ? al via peranto

Pri teknikaj problemoj sur la pa ?o, skribu al pa ?o-aran ?ulo.

Privata ejo
Danke al spip

fabrikita en esperantio