La Deklaracio de Bordozo
Deklaracio de la internacia asembleo de la Junaj Liberpensuloj
_ ?a ?don la 7an de oktobro 2010
Falsa ideo ofte disvastigita asertas ke pro la konsumemo, la junularo hodia ? ne plu havas etikajn kaj filozofajn valorojn kaj do ne bezonas eksterajn formojn de spiritualeco kaj moralajn principojn, alidirite la junularo niaepoke bezonas religion. Kiel liberpensuloj ni dezirus aserti nian malkonsenton pri tiu unuflanka vidpunkto. Same kiel por la junuloj de ĉiuj anta ?aj epokoj, ni aspiras individuan liberecon, ĉefe pens-liberecon.
La libereco ne estas privilegio de aparta grupo sed natura rajto por ĉiu homo, sen konsidero de salajro, de nacieco a ? de kredo. Kvankam la libereco estas nesenigebla homa rajto, tamen la plejmulto de la homoj estas plurmaniere subpremataj. Tial estas necese agadi por la libereco por ke ?i restu oficialigita sub formo de firma le ?o en ĉiuj landoj de la mondo. Se ni ne konservos la liberecon, tio kio plu nomi ?os homaro, simple diseri ?os en diversajn specojn de sklaveco, inkluzive jugon de la racia penso. Per niaj agoj ni dezirus rememorigi al la mondo ke endas batali por tiu ĉi libereco kaj ke ?in ni ne akiros pasive.
La libereco de konscienco trovi ?as inter la unuarangaj tipoj de libereco. Äœi cetere estas nedisigebla de la liberecoj de esprimo kaj de religio. Äœi povas esti garantiata nur se la religioj restas ene de privata perimetro. Neniu oficiala agnosko de la Religioj, neniu publika financado de la Eklezio kaj de religiaj agadoj !
Tiel, Åœtato ne disi ?inta de la religioj, estas Åœtato sen libereco de konscienco a ? kie libereco ne estas tute efektiva. Nur tute laika Åœtato vere respektas kaj zorgas pri la libereco de konscienco de siaj civitanoj. Sen disigo de la religioj kaj de la Åœtato, unu el la plej fundamentaj rajtoj ne estas aplikata. Kaj kiam io tia okazas, ni ne povas rigardi tiun apartan landon demokrata.
La liberpensaj asocioj ne estas kaj ne estu rigardataj kiel Eklezio de la ateismo. Por ni liberpensuloj, estus neakcepteble postuli la samajn maldemokratajn privilegiojn kiel la religioj subtenataj de la Åœtato, kaj tiel atenci la liberecon mem por kiu ni agadas. Konsekvence, toleri ekziston de oficialaj religioj, agnoskitaj de la Åœtato a ? financataj por nur certi ?i ke ateismaj kaj agnostikaj organiza ?oj profitos de agnosko kaj de publika financado, ofendas la principojn de la liberpensaj organiza ?oj. La internacia asembleo de la Junaj Liberpensuloj oficiale denuncas kaj for ?etas tiajn farmanierojn, kiuj estas grava obstaklo sur la vojo al kompleta disigo de la religioj kaj de la Åœtato, unua celo de la Asembleo.
La internacia Asembleo de la Junaj Liberpensuloj dezirus firmigi la fakton ke ?i ne estas politika partio kaj ke ?i estas sendependa de tiaj ajnaj organiza ?oj ; ni agadas por la tuta homaro, ne por apartaj grupoj a ? individuoj.
Kiel liberpensuloj atentemaj je homa emancipo, ni celas anka ? aserti ke la libereco de konscienco kaj la rajto havi laikan Ŝtaton koncernas ĉiujn homojn sur Tero sendepende de ties nacieco kaj de la landlimoj ; nia batalo estu do internacia por profitigi la tutan homaron.
La internacia Asembleo de la Junaj Liberpensuloj deziras rimarkigi ke la batalo por la disigo de la religioj kaj de la Åœtatoj tra la tuta mondo estas ekstreme grava devo por tiuj zorgemaj pri konservado kaj disvolvo de la homaj rajtoj kaj de la idealoj pri libereco.
Ni volus rememorigi ke la disigo de la religioj kaj de la Åœtato havas longan kaj belan tradicion. La unua konata le ?o estis decidita en 1789 de Usono, kiu ?in enmetis en la unuan amendon de sia Konstitucio en 1791. Samspeca le ?o estis starigita anka ? en Meksikio en 1859. Äœi ekestis en Francio en 1905 post du anta ?aj provoj, en 1795 dum la franca Revolucio kaj en 1871 dum la komunumo de Parizo.
La franca le ?o de la 9a de decembro 1905a, estis uzata kiel referenco de la laikuloj en la tuta mondo, sed la historio de la libereco de konscienco ne fini ?as tiam, ekzemple la dua hispana Respubliko ?in proklamis en 1931, anta ? ol esti subpremita de la frankisma re ?imo, same kiel en multaj aliaj landoj de la mondo.
Tiu liberi ?a movado da ?ris post la Dua Mondmilito. Sud-koreio kaj Japanujo amba ? enmetis la disigon de la religioj kaj de la Åœtato en la 19a kaj 20a artikoloj de siaj Konstitucioj. La portugala Konstitucio de 1976 establis la disigon de la Eklezioj kaj de la Åœtato sed, kontra ?e al ?i, la Konkordato kun la katolika Eklezio estis pluigita en 2004.
La procezo de disigo de la religioj kaj de la Ŝtatoj plu da ?ras. En 2008, Nepalo abolis la monar ?ion kaj starigis konstitucion kiu mencias : "Nepalo estas sendependa Ŝtato, nedisigebla, memdecida, laika, akceptema kaj plene demokrata". Bolivio starigis per referendumo, la ? pli ol 60% da favoraj voĉoj, novan konstitucion demokratan, laikan kaj socialan. En januaro 2010, la nova Konstitucio de Angolo proklamis en sia 10a artikolo la disigon de la religioj kaj de la Ŝtato. En Februaro 2010 la meksikiaj deputitoj balotis reformon por konservi la laikan kvaliton de la Meksika Ŝtato per la 40a artikolo de sia Konstitucio.
La 26an de Aprilo 2010, la civitanoj de Berlino fiaskigis la kampanjon Pro-Reli. Diversaj junularaj organiza ?oj kaj laikaj asocioj kreis union por disigo de la Eklezio kaj de la Åœtato en Luksemburgio, kie la ? fre ?data sondado ILRES, 61% de la civitanoj ?in favoras. En la Federacio de Rusio, la Instituto por Libereco de Konscienco, la Grupo Helsinki de Moskvo kaj aliaj organiza ?oj aktivas por protekti en tiu Åœtato la laikecon minacatan de fi-procesoj far la registraro sub instigo de religiaj fanatikuloj. En 2009 atea Defilado okazis en Krakovio, kio pruvas ke rezistado ekzistas anka ? en tiu lando akre atakita de la Ekezio.
Kunsente kun la universala aspiro al la libereco, la internacia Asocio de la Junaj Liberpensuloj proklamas sian volon promocii la disigon de la religioj kaj de la Åœtato en la tuta mondo, ?in defendi kie ?i estas minacata kaj ?in konkeri kie ?i ankora ? ne ekzistas.
Ĝi asertas ke la disigo de la religioj kaj de la publika instruado estas necesa por protekti la liberecon. Estu neniu kurso pri religio en la publikaj lernejoj, neniu publika universitato de teologio, neniu speco de religia instruado financata per publikaj bu ?etoj. La libereco de konscienco de la lernantoj kaj ilia rajto memdecidi estu protektataj. Anka ? la rajto de la gepatroj provizi siajn infanojn per edukado konforma al siaj konvinkoj, ĉu religiaj ĉu ne, estu respektata. Kiam iu Ŝtato proponas publikan kaj senpagan instruadon, ?i ne kontra ?u la ĉi-anta ?e menciitajn rajtojn.
Por akiri la liberecon de konscienco kaj por oficialigi la disigon de la religioj kaj de la Åœtatoj en la tuta mondo, la liberpensuloj ne povas agi sen komuna ago-plano, do devas kunagi. Tial la Internacia Asembleo de la Junaj Liberpensuloj aprobas kaj instigas la kreadon de internacia organiza ?o de liberpensuloj proponita de la Internacia Lig-Komitato de Ateistoj kaj de LiberPensuloj (CILALP).
La internacia Asembleo de la Junaj Liberpensuloj invitas la organiza ?ojn de Liberpenso kaj la liberpensoj de ĉiuj landoj respondi al la alvoko por Internacia Asocio de LiberPenso kaj sendi delegitojn al la Kongreso de Oslo en A ?gusto 2011.
Vivu la libereco de konscienco en ĉiuj landoj !
Vivu la Internacia Asocio de la LiberPenso !
Artigo-apud-Bordozo (Artigues-près-Bordeaux), la 9an de Julio 2010.
Charles Allain, Nacia Federacio de la LiberPenso, Francio
Hansi Brémond, Nacia Federacio de la LiberPenso, Francio
Mateusz Burza ?a, Stowarzyszenie MÅ‚odzi WolnomyÅ›liciele, Kraków, Polska
Coralie Charry, Nacia Federacio de la LiberPenso, Francio
Arthur Joyeux, Nacia Federacio de la LiberPenso, Francio
Lino Klevesath, Bündnis für Laizismus, Deutschland
Andrzej ?a ?ecki, Stowarzyszenie MÅ‚odzi WolnomyÅ›liciele, Kraków, Polska
Adrien Leclerc, Nacia Federacio de la LiberPenso, Francio
André Sankari, Towarzystwo Humanistyczne, Warsza ?a, Polska
Sven Wortmann, Bündnis für Laizismus, Deutschland
_ ???? Ж ??€ ???? (Anna Zherdeva), Ðœ ????????? ???ÑŒ ???????? Гру ???, ?????? (Moscow Helsinki Group, Russia)
Sennacieca Asocio Tutmonda (SAT)
67 av. Gambetta
FR - 75020 Paris
Retadreso : kontakto_ĉe_satesperanto.org
Pri financa ?oj : financoj_ĉe_satesperanto.org
Retejo : http://satesperanto.org/
Tel : (+33) 09 53 50 99 58
Po ?tkonto n-ro 1234-22 K, La Banque Postale, Paris
IBAN : FR41 2004 1000 0101 2342 2K02 064
BIC : PSSTFRPPPAR
Konto de SAT ĉe UEA : satx-s
Konto de SAT ĉe PayPal : financoj_ĉe_satesperanto.org
Por renkonti ?i kun SAT-anoj en Parizo, informi ?u ĉe la sidejo de SAT-Amikaro
Se vi havas demandojn pri SAT, skribu al la SAT-oficejo en Parizo
a ? al via peranto
Pri teknikaj problemoj sur la pa ?o, skribu al pa ?o-aran ?ulo.